5G: Έρχεται να μας αλλάξει την ζωή!
5G: Έρχεται να μας αλλάξει την ζωή!
ο 5G βρίσκεται σε προχωρημένο στάδιο ανάπτυξης φέρνοντας μια νέα εποχή στον κόσμο του διαδικτύου. Αυτό που όλοι υποστηρίζουν είναι ότι οι απίστευτα υψηλές ταχύτητές του πρόκειται να αλλάξουν οριστικά και αμετάκλητα τις ζωές μας προς το καλύτερο. Τι ακριβώς όμως εννοούμε με το 5G και πώς προβλέπεται η καθημερινότητά μας τα επόμενα χρόνια;
Παρακάτω εξηγούμε με απλά λόγια.
1. Τι εννοούμε με τον όρο 5G;
Τα δίκτυα 5G αποτελούν την επόμενη γενιά σύνδεσης κινητών συσκευών στο διαδίκτυο, προσφέροντας πιο γρήγορες από ποτέ ταχύτητες αλλά και πιο αξιόπιστες συνδέσεις σε smartphones και άλλες συσκευές. Σύμφωνα με τις τελευταίες έρευνες, το 5G δίκτυο θα μπορεί να προσφέρει συνδέσεις έτη φωτός πιο γρήγορες από τις τρέχουσες συνδέσεις, με τις μέσες ταχύτητες λήψης (περίπου 1GBps) να θεωρούνται ο κανόνας.
2. Τι ήρθε να κάνει;
Το 5G σχεδιάζεται για έναν κόσμο όπου δεκάδες δισεκατομμύρια συσκευές εξαρτώνται από τη συνεχή σύνδεση τους στο διαδίκτυο και αυτό, ίσως να εξηγεί πολλά. Το 5G θα είναι ακραία γρήγορο, πολύ σταθερό και ιδιαιτέρως πολύπλευρο αφού θα υποστηρίζει ακόμα περισσότερους ταυτόχρονους χρήστες και συσκευές, υπηρετώντας τους με ταχύτητες κατά πολύ υψηλότερες από αυτές του 4G. Η ταχύτητα του θα αρκεί για να βλέπουμε ανεμπόδιστα βίντεο σε ποιότητα ανάλυσης 8Κ ή να κατεβάσετε μία ταινία 3D μέσα σε 30 δευτερόλεπτα, όταν με το 4G, θα χρειαζόσασταν περίπου έξι λεπτά.
Αν κάτι πρέπει να θυμάσαι μετά απ’ αυτό το κείμενο είναι ότι σήμερα με τα καλύτερα κινητά και στις απολύτως καλύτερες συνθήκες λήψης αγγίζουμε γύρω στα 200 MB το δευτερόλεπτο. Για να ονομάζεται ένα δίκτυο 5G θα πρέπει να ξεκινά από τα 1000 MB το δευτερόλεπτο!
3. Πόσο θα πρέπει να περιμένουμε;
Στόχος των περισσότερων παρόχων είναι το 2020 χωρίς όμως αυτό να θεωρείται ακόμα σίγουρο. Μια από τις δυο μεγαλύτερες εταιρίες διαδικτύου, η AT&T, υποστηρίζει ότι στο δεύτερο εξάμηνο του 2018, θα ξεκινήσει να λειτουργεί το δίκτυο της, παρόλο που κανείς δεν θα μπορεί να το χρησιμοποιήσει αφού οι συσκευές οι οποίες θα μπορούν να αντεπεξέλθουν σ’ αυτές τις ταχύτητες δε θα έχουν κυκλοφορήσει ακόμα στην αγορά. Η Verizon, η δεύτερη μεγάλη εταιρεία διαδικτύου ανακοίνωσε πρόσφατα πως θα ξεκινήσει πιλοτικά να παρέχει υπηρεσίες 5G δικτύου σε έντεκα αμερικανικές πόλεις μέχρι τα μέσα του χρόνου, χωρίς πάντως να απαιτείται ακόμα αλλαγή κινητού τηλεφώνου. Σύμφωνα πάντως με ανάλυση του Global System for Mobile Association (GSMA), έως το 2025, περίπου μία στις τρεις συνδέσεις κινητής τηλεφωνίας εκτιμάται ότι θα χρησιμοποιεί δίκτυα επόμενης γενιάς. Συγκεκριμένα, η διείσδυση της τεχνολογίας 5G στην Ευρώπη υπολογίζεται σε 31% το 2025, που μεταφράζεται σε 217 εκατομμύρια συνδέσεις.
4. Τι θα γίνει με το 4G;
Ήταν προς τα τέλη 2012, όταν δύο από τους τρεις μεγαλύτερους παρόχους κινητής τηλεφωνίας στην Ελλάδα ανέπτυξαν για πρώτη φορά δίκτυα 4G, προσφέροντας έτσι υψηλότερη ποιότητα υπηρεσιών και μεγαλύτερες ταχύτητες στους συνδρομητές τους. Τι πρόκειται όμως να γίνει μ’ αυτό, όταν κυκλοφορήσει το 5G; Οι αναλυτές υποστηρίζουν ότι το 4G δε θα καταργηθεί αλλά θα συνεχίσει να υπάρχει παράλληλα με το 5G και αυτό για δυο λόγους, πρώτον γιατί δε θα μπορούν όλες οι συσκευές να «σηκώσουν» αυτές τις ταχύτητες και δεύτερον γιατί το 5G δε θα καλύπτεται γεωγραφικά απ’ όλες τις περιοχές. Οι πάροχοι είναι αναγκασμένοι, για να χτίσουν ένα δίκτυο, να πολλαπλασιάσουν σημαντικά τις κεραίες τους.
5. Πώς θα λειτουργεί;
Μέχρι στιγμής αυτά που γνωρίζουμε είναι ότι δίκτυο 5G, αναμένεται να λειτουργεί σε μια μπάντα υψηλής συχνότητας του ασύρματου φάσματος, κάπου μεταξύ 30-300 GHz. Σε αυτά τα κύματα, η μεταφορά δεδομένων πραγματοποιείται σε ιδιαιτέρως υψηλές ταχύτητες αλλά βρίσκουν ιδιαιτέρως δύσκολο να παρακάμπτουν εμπόδια όπως τοίχους και κτίρια. Μπορεί στα δίκτυα 4G, οι κεραίες να είναι απομακρυσμένες η μία από την άλλη και τα εμπόδια να μην αποτελούν σοβαρό πονοκέφαλο όμως στο δίκτυο 5G αυτό είναι πρόβλημα. Οι πάροχοι είναι αναγκασμένοι, για να χτίσουν ένα δίκτυο, να πολλαπλασιάσουν σημαντικά τις κεραίες τους ώστε να έχουν την ίδια κάλυψη. Κάποιοι μάλιστα υποστηρίζουν ότι το τοπίο θα γεμίσει παντού με μίνι κεραίες, κάτι που σε αρκετούς δεν ακούγεται καλά.
6. Δυνατότητες
Ο λόγος που υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον για το 5G δεν είναι απλά ότι θα προσφέρει πολύ υψηλότερες ταχύτητες διακίνησης δεδομένων, που θα ξεκινούν σε πρώτη φάση από το 1 Gbps και σύντομα θα ξεπεράσουν τα 10 Gbps. Υπενθυμίζεται ότι τα ενσύρματα δίκτυα οπτικών ινών προσφέρουν ταχύτητες έως 1 Gbps, προκειμένου να έχετε ένα μέτρο σύγκρισης.
Στα πλεονεκτήματα της τεχνολογίας είναι η δυνατότητα που προσφέρει για τη λειτουργία ενός πολύ μεγάλου αριθμού διασυνδεδεμένων συσκευών ακόμη και σε μία σχετικά μικρή περιοχή. Κάτι πολύ σημαντικό και ουσιαστικά απαραίτητο προκειμένου να λειτουργήσει αποδοτικά το αποκαλούμενο «Διαδίκτυο των Πραγμάτων» (Internet of Things – IoT) όπου όλες οι συσκευές είναι συνδεδεμένες μεταξύ τους.
Επιπλέον, η νέα αρχιτεκτονική που υλοποιείται έχει ως αποτέλεσμα όπου απαιτείται η «καθυστέρηση» στην ανταπόκριση του δικτύου (σ.σ. πρόκειται για το αποκαλούμενο latency) να κινείται σε πολύ χαμηλά επίπεδα της τάξεως ακόμη και του 1 ms. Το χαμηλό latency είναι απαραίτητο σε υπηρεσίες όπως είναι η διαχείριση αυτόνομων αυτοκινήτων και η τηλεϊατρική όπου απαιτείται μεγάλη ακρίβεια.
Επίσης, η τεχνολογία δίνει τη δυνατότητα στους παρόχους δικτύου να διαμορφώνουν τις υποδομές τους ώστε να εξυπηρετούν καλύτερα τις ανάγκες συγκεκριμένων υπηρεσιών, το αποκαλούμενο network slicing. Δηλαδή, για να έχει κανείς γρήγορη πρόσβαση στο Web, χρειάζεται υψηλές ταχύτητες αλλά όχι απαραίτητα χαμηλό latency. Αντίθετα, στην αυτόνομη οδήγηση δεν χρειάζεσαι υψηλές ταχύτητες αλλά πολύ χαμηλό latency. Οπότε, ο πάροχος διαμορφώνει ανάλογα με την υπηρεσία την υποδομή του, κάτι που θεωρείται ότι βοηθά στην καλύτερη αξιοποίηση των υποδομών και τη μείωση του κόστους. Πρακτικά, το 5G αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση προκειμένου να μπορούν να υπάρχουν υπηρεσίες όπως είναι τα αυτόνομα οδηγούμενα αυτοκίνητα, η τηλεϊατρική οπουδήποτε, το IoT κ.ά. Συν ότι ανοίγει το δρόμο για να δούμε λύσεις που δεν φανταζόμασταν τα τελευταία χρόνια. Και ουσιαστικά δημιουργεί τις προϋποθέσεις για μία διαφορετική εμπειρία σε πολλαπλά επίπεδα, όπως και για τη δημιουργία χιλιάδων νέων θέσεων εργασίας.
Κεραίες και συχνότητες
Ένα σημείο που πρέπει να διευκρινιστεί είναι ότι το 5G θα απαιτήσει μεν περισσότερα κεραιοσυστήματα -όπως είναι η σωστή ονομασία- αλλά επειδή το δίκτυο θα είναι πιο πυκνό, η εκπεμπόμενη ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία θα είναι και σημαντικά μικρότερη σε σχέση με τα επίπεδα που συναντάμε στα υπάρχοντα δίκτυα 4G/3G/2G. Σημειωτέον επίσης πως στην Ελλάδα έχουμε εκ των αυστηρότερων ορίων ακτινοβολίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, τα οποία με τη σειρά τους είναι εκ των αυστηρότερων στον κόσμο. Ένα σημείο που χρήζει προσοχής είναι ότι όσο πυκνότερο είναι ένα δίκτυο κινητής τόσο μικρότερη είναι η ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία που απαιτείται για να συνδεθεί μία συσκευή με το δίκτυο. Κάτι που δεν γνωρίζουν πολλοί από εκείνους που υποστηρίζουν ότι οι κεραίες κινητής θα έπρεπε να είναι πάνω στα βουνά. Τότε, πολύ απλά η εκπεμπόμενη ισχύς θα έπρεπε να είναι πολύ μεγαλύτερη. Επίσης να επισημανθεί πως οι συχνότητες που θα χρησιμοποιηθούν στις πρώτες φάσεις ανάπτυξης των δικτύων 5G (3,5 GHz και 700 MHz) διαφοροποιούνται μεν ελαφρώς σε σχέση με τις υφιστάμενες συχνότητες αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι οι αλλαγές αυτές επηρεάζουν τον τρόπο λειτουργίας των κεραιών και ελλοχεύουν κινδύνους. Σημειωτέον πως σε επόμενη φάση ενδεχομένως να χρησιμοποιηθεί η περιοχή των 26 GHz αλλά και υψηλότερες φασματικές περιοχές. Και αυτές θα είναι για ειδικές υπηρεσίες και ανάλογα με τις ανάγκες που θα προκύψουν.
Τι γίνεται στην Ελλάδα;
Όσον αφορά στην Ελλάδα, η πρώτη δημοπρασία για την εκχώρηση φάσματος συχνοτήτων για ανάπτυξη δικτύων 5G αναμένεται να γίνει προς το τέλος του 2020 και θα αφορά τη φασματική περιοχή των 3,5 GHz. Κάτι που πρακτικά σημαίνει ότι τα πρώτα εμπορικά δίκτυα 5G θα κάνουν την εμφάνιση τους το 2021. Την ίδια χρονιά, θα έχουμε και τη δεύτερη δημοπρασία για το φάσμα στα 700 MHz. Σημειωτέον πως στα πλάνα της κυβέρνησης είναι η αξιοποίηση του 5G και γι’ αυτό το λόγο θα υπάρξει και σχετική στρατηγική στο πρώτο μισό του 2020. Επιπλέον, το νέο κανονιστικό πλαίσιο για τις κεραίες αναμένεται να διευκολύνει την ταχύτερη ανάπτυξη των δικτύων επόμενης γενιάς, κάτι που με τη σειρά του εκτιμάται πως θα βοηθήσει στη δημιουργία ενός νέου οικοσυστήματος που είναι πολύ πιθανό να φέρει καινούριες θέσεις εργασίας σε ολόκληρη την Ελλάδα. Και οι πόλεις που θα έχουν τις κατάλληλες υποδομές θα είναι εκείνες που θα αποκτήσουν και το προβάδισμα.